Mustafa Kemal Pasa, Osmanli hükümeti tarafindan, bölgede düzeni saglamasi için Osmanli Devleti'nin bir gemisi ile, 19 Mayis 1919'da Samsun'a gönderildi. Ülkenin çogu ilinde kongreler düzenledi. "Tek bir egemenlik var, o da Milli egemenliktir. Ülkeyi, yine ulusun kendi gücü kurtaracaktir." ilkesiyle, yurdun her tarafindan gelen ulus temsilcileri (milletvekilleri), 23 Nisan 1920 günü Ankara'da Büyük Millet Meclisi'nde toplandi. Meclis, Mustafa Kemal Pasa'yi "Meclis Baskani" olarak seçti. Mustafa Kemal Pasa'nin önderliginde Büyük Millet Meclisi, Türk Kurtulus Savasi'ni baslatti. Halk ve düzenli ordular düsmana karsi savas verdiler, omuz omuza mücadele ettiler.

24 Temmuz 1923 tarihinde, Isviçre'nin Lozan sehrinde, Lozan Üniversitesi'nde, Türkiye Büyük Millet Meclisi temsilcileri ile Ingiltere, Fransa, Italya, Japonya, Yunanistan, Romanya, Bulgaristan, Portekiz, Belçika, SSCB ve Yugoslavya temsilcileri tarafindan Lozan Baris Antlasmasi imzalanmistir. Bu antlasma ile yeni bir devletin temelleri atilmistir. Fakat, devletin yönetim biçimi henüz belirlenmemistir.

Ikinci dönem Büyük Millet Meclisi, 11 Agustos 1923'te ilk toplantisini yapti. 13 Ekim 1923'te Ankara baskent ilan edildi. Atatürk; egemenligin ulusa dayandigi bir sistem olan cumhuriyet yönetiminin ilani için hazirliklar yapmaya basladi. 28 Ekim 1923 aksami yakin arkadaslarini Çankaya'da yemege çagirdi. Onlara, "Yarin Cumhuriyeti ilan edecegiz." dedi.

29 Ekim 1923 günü Atatürk, milletvekilleri ile görüstükten sonra taslagi hazirlanan "Cumhuriyet" önergesini Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne verdi. Meclis önergeyi kabul etti.

Böylece, Türkiye devletinin yönetimi biçimi "Cumhuriyet" olarak, adi "Türkiye Cumhuriyeti Devleti" olarak belirlendi. Atatürk, kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin, ilk "Cumhurbaskani" oldu. Cumhuriyetin ilani, yurtta sevinç ve cosku ile karsilandi.

Cumhuriyette Atatürk'ün de söyledigi üzere, "Egemenlik kayitsiz sartsiz ulusundur." Ulus, kendini yönetme yetkisini, kendilerine temsil eden milletvekilleri araciligi ile kullanir. Cumhuriyet yönetiminde, yurttasin seçme ve seçilme hakki vardir. Seçilen temsilciler, yasalari tasarlar ve yöneticileri ulus adina denetler. Ulus, seçimle yöneticileri seçebilir.

Bayram kabul edilmesi

29 Ekim 1923'te TBMM, Teskilât-i Esasiye Kanunu'nda (1921 Anayasasi) yaptigi degisiklikle, devletin yönetim biçimini "cumhuriyet" olarak ilan etti. Bu ilan, ayni gece atilan 101 pare top ile kutlandi. 1924 yilinda, "cumhuriyetin ilani" senliklerle kutlandi.

2 Subat 1925'de, Hariciye Vekaleti'nce (Disisleri Bakanligi) düzenlenen bir kanun teklifinde 29 Ekim'in bayram olmasi önerildi.^[1] Bu öneri metninde "Medeni ülkelerden her biri kendisi için millî bayram olmak üzere tek bir gün kabul etmistir. Her millet bu sekilde belirledigi günü, resmî özel gün sayarak yalniz o günü gerek ülke içinde, gerek dis temsilciliklerinde millî törenle icra eder... Yabancilara da kutlattirilmasi gereken, Türkiye Cumhuriyeti'nin ve milletimizin resmî özel gününü öteki medeni ülkeler gibi bir gün olarak belirlemek lazimdir. O gün ise cumhuriyetin ilani günü olan 29 Ekim'den baskasi olmamalidir."^[1] dendi. Bu teklif Meclis Anayasa Komisyonu tarafindan incelendi ve 18 Nisan 1925'te karara baglandi. 19 Nisan'da bu teklif TBMM tarafindan kabul edildi. 628 sayili bu kanun ile 29 Ekim, 1925'ten itibaren "bu gün", ülke içinde ve dis temsilciliklerde bayram olarak kutlandi.

628 Numarali kanun metni:^[2]

• Madde 1 - Türkiye dahil ve haricinde devlet namina yapilacak bayram merasimi cumhuriyetin ilan edildigi 29 tesrinievvel günü icra edilir.
• Madde 2 - Isbu millî bayram merasiminin icrasiyle sair bayramlarda icra olunacak merasimin tarzi Icra Vekilleri Heyeti'nce tayin olunur.
• Madde 3 - Bu kanun nesri tarihinden muteberdir.
• Madde 4 - Bu kanunun icrasina Icra Vekilleri Heyeti memurdur.

Cumhuriyet sonrasi

29 Ekim Cumhuriyet Bayrami günü, bütün resmî daireler, özel isyerleri ve egitim kurumlari resmî tatildir. Tatil, her yil 28 Ekim günü, saat 13:00'de baslar.

Ulusal bir bayram olan 29 Ekim Cumhuriyet Bayrami, günümüzde de her yil resmî törenlerle kutlanir. Stadyumlarda kutlama törenleri düzenlenir. 29 Ekim günü tüm okullar, meydanlar süslenir, çesitli etkinlikler yapilir. Okullarda siirler okunur, marslar söylenir. Cumhuriyetle ilgili oyunlar, sergiler, paneller halka açik olarak düzenlenir. Çogu yurttas, kutlama amaciyla evlerine kirmizi-beyaz Türk Bayragi'ni asar.

Cumhuriyet, yurttaslarin seçme ve seçilme hakkinin oldugu bir yönetimdir. Ulus temsilcilerinin kabul ettigi yasalarla ülkenin yönetilmesidir. Cumhuriyet yönetiminde söz ulusundur. Cumhuriyeti korumak, kollamak, yasatmak her Türk vatandasinin ödevidir.

BU UGURDA CAN VEREN SEHITLERIMIZI SAYGIYLA ANIYORUZ...

http://tr.wikipedia.org/wiki/Cumhuriyet_Bayram%C4%B1